Generatory prądotwórcze

Są niezależnym źródłem zasilania dla różnego rodzaju odbiorników. Mają szerokie zastosowanie m.in. w budownictwie, podczas prac remontowo-budowlanych, w warsztatach i służą głównie do zasilania elektronarzędzi. Można je spotkać również na placach budowy, gdzie zasilają oprawy oświetleniowe.

Jednym z zagrożeń, które może utrudnić codzienne życie, jest brak napięcia w sieci elektroenergetycznej. Sieć może przestać prawidłowo działać z wielu powodów, np. ze względu na planowane przeglądy, naprawy i konserwacje, jak również nieplanowych przyczyn. Do tej drugiej kategorii należy zaliczyć sytuacje wynikające z poprawnego działania systemów zabezpieczeń wyłączających dopływ energii elektrycznej w przypadkach zagrożeń pożarem czy porażeniem prądem, a także awarie spowodowane przez niekorzystne warunki pogodowe, np. porywiste wiatry lub oblodzenia i ośnieżenia linii oraz słupów energetycznych.

Agregat na miarę potrzeb

Na rynku jest bardzo wiele rodzajów agregatów: benzynowe, z silnikiem diesla i zasilane gazem ziemnym. Do niedawna można było spotkać agregaty olejowe, jednak ze względu na ograniczoną dostępność tego paliwa oraz słabą wydolność samego urządzenia praktycznie zrezygnowano z ich produkcji. Wszystkie dostępne na rynku agregaty prądotwórcze działają na podobnej zasadzie, różnią się natomiast konstrukcją i jakością silnika, prądnicy oraz innowacyjnością rozwiązań technicznych w zakresie stabilizacji napięcia.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze agregatu:

• Jakość zespołu silnik-prądnica

Jakość agregatu wpływa na jakość generowanego prądu, działanie agregatu, a przede wszystkim na bezpieczeństwo zasilanych nim odbiorników. Dlatego wybierając agregat warto, oprócz mocy elektrycznej, zwrócić uwagę na jakość silnika i prądnicy oraz na zastosowany system stabilizacji napięcia. W praktyce właśnie te parametry, w połączeniu z czasem działania na jednym zbiorniku paliwa, definiują jakość agregatu, która ma przełożenie na koszty eksploatacji i serwisowania. Agregat tani lub podrobiony nie spełnia standardów jakości ani oczekiwań użytkownika – w praktyce okazuje się, że oświetlenie zasilane takim agregatem nieustannie miga, a elektronarzędzia pracują ze zmniejszoną sprawnością. Agregaty o słabej jakości zasilające elektronarzędzia powodują niszczenie sprzętu i skracają jego żywotność.

• Moc czynna

Moc czynna agregatu musi być większa od zsumowanej mocy wszystkich odbiorników przeznaczonych do zasilania, z uwzględnieniem dodatkowej wartości zsumowanej mocy rozruchowej tych odbiorników. Uniwersalne agregaty jednofazowe o mocy czynnej 3–4 kW spełniają podstawowe potrzeby i z powodzeniem zasilają standardowe elektronarzędzia do majsterkowania oraz większość profesjonalnych elektronarzędzi używanych do prac remontowo-budowlanych.

Norma PN-ISO 8528 definiuje trzy rodzaje mocy oddawanej przez agregat prądotwórczy:

moc trwała (COP) – moc, którą zespół prądotwórczy jest w stanie dostarczać w sposób ciągły przez nieograniczony okres czasu w roku, pomiędzy określonymi przerwami na konserwację i w określonych warunkach otoczenia, przy czym prace konserwacyjne są wykonywane zgodnie z instrukcjami wytwórców;

moc szczytowa (PRP) – największa moc możliwa do uzyskania w ramach ciągów zmieniających się mocy, które mogą występować w czasie nieograniczonej liczby godzin w roku, pomiędzy ustalonymi przerwami na prace konserwacyjne i w określonych warunkach otoczenia. Dalszym warunkiem jest przeprowadzenie prac konserwacyjnych zgodnie z instrukcjami obsługi dostarczonymi przez wytwórców;

moc ograniczona czasowo (LTP) – najwyższa moc, którą zespół prądotwórczy jest w stanie dostarczyć w czasie nieprzekraczającym 500 godz. rocznie, z czego co najwyżej 300 godz. jest pracą ciągłą pomiędzy określonymi przerwami na prace konserwacyjne i w określonych warunkach otoczenia, przy czym obsługa wykonywana jest wg instrukcji wytwórcy silnika spalinowego tłokowego.

• Stabilizacja napięcia i częstotliwości

Wpływają na jakość generowanej energii elektrycznej, która z kolei ma duży wpływ na wydajność i żywotność zasilanych odbiorników, równą pracę i żywotność elektronarzędzi. Pamiętać należy, że częstotliwość generowana przez agregaty prądotwórcze zależy od prędkości obrotowej silnika. Częstotliwość napięcia rośnie lub spada wraz ze wzrostem lub spadkiem prędkości obrotowej silnika. Efektem spadków napięcia poniżej wartości znamionowych jest wzrost wytwarzanego prądu, a za wysokie wartości jego natężenia powodują uszkodzenie, a nawet zniszczenie odbiorników. Niebezpieczne dla zasilanych odbiorników wahania napięcia niweluje stabilizacja napięcia.

Źródłem stabilnego napięcie jest technologia inwerterowa, która dopasowuje prędkość obrotową silnika do wymaganego obciążenia. Agregaty z technologią inwertorową mają obroty w zakresie 2000–4500 obr./min i wytwarzają prąd elektryczny z czystą, wygładzoną sinusoidą, dzięki czemu można nimi zasilać urządzenia wyposażone we wrażliwe komponenty elektroniczne. Agregatory inwertorowe są przy tym o ok. 50% mniejsze i lżejsze, spalają mniej paliwa i mają niższy poziom hałasu niż pozostałe agregatory.

• V-amortyzatory

Są to gumowe elementy tłumiące drgania ustawione pod kątem 45º, dzięki którym ciężar silnika i prądnicy rozkłada się w sposób zmniejszający do minimum prawdopodobieństwo zerwania amortyzatorów podczas użytkowania w trudnych warunkach i w trakcie przenoszenia agregatu.

• Obsługa i transport

Usprawniają eksploatację urządzenia i umożliwiają oszczędność czasu. Przejrzysty panel sterowania zawierający optymalną liczbę funkcji, np.: włącznik zapłonu, lampkę kontrolną czujnika oleju, zacisk uziemienia, wyłącznik obwodu prądu zmiennego itp., gwarantuje komfort obsługi. Licznik motogodzin umożliwia pełną kontrolę funkcjonowania urządzenia i przestrzeganie regularnych przeglądów technicznych. Optymalna waga i niewielkie rozmiary w połączeniu z systemem transportowym ułatwiają przenoszenie agregatów.

• Serwis i części zamienne

Dostępność serwisu i części zamiennych jest jednym z kluczowych aspektów wyboru agregatu, zwłaszcza w przypadku urządzeń eksploatowanych intensywnie oraz w trudnych warunkach. Od szybkości napraw i wymiany zużytych materiałów eksploatacyjnych zależy przebieg zaplanowanej pracy. W zależności od typu agregatu prądotwórczego jako wyposażenie dodatkowe możemy wyróżnić: dodatkowe akumulatory, dodatkowe gniazda odbioru mocy, zabezpieczenie różnicowo-prądowe, rozdzielnice, kable, tłumiki i wydechy spalin, kominy dwupłaszczowe, zbiorniki na paliwo, wentylację, zestawy transportowe, maszty oświetleniowe, automatyczne włączniki i oświetlenie wspierające, automatyki i układy SZR, zestawy do monitorowania pracy agregatu przez komputer PC, modemy GSM, układy synchronizacji, serwery TCP/IP.

• Głośność pracy

Wpływa na nią: tryb pracy ekonomicznej, która jednocześnie obniża zużycie paliwa i poziom emisji spalin, dźwiękoszczelna obudowa, tłumik z dodatkowym wyciszeniem i system antywibracyjny.

[…]

Więcej informacji w nr 5/2018 Elektroinstalatora