Sieci, instalacje i urządzenia elektryczne na terenie budowy – zagadnienia ogólne i wybrane przepisy

Szczegóły

Nadrzędna kategoria: Artykuły

Opublikowano: środa, 15, październik 2014 07:32

Przez pojęcie terenu budowy (używane jest również niezbyt precyzyjne określenie: „plac budowy") należy rozumieć wydzielony obszar obejmujący rejony prowadzenia robót na otwartej przestrzeni oraz we wnętrzach wznoszonych budynków i innych obiektów kubaturowych. Również nie należy zapominać o czynnościach wykonywanych w obiektach zaplecza budowy.

Na terenie budowy mamy do czynienia ze zróżnicowanymi warunkami użytkowania energii elektrycznej. W budynkach stacjonarnych zaplecza są one takie same jak w innych obiektach, np. biurach, warsztatach czy magazynach położonych poza terenem budowy. Natomiast skrajnie różne warunki występują na otwartym terenie budowy oraz we wnoszonych obiektach. Prawie wszędzie występuje zwiększone zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym spowodowane szeregiem czynników zestawionych w tablicy.

Nie bez znaczenia jest także występujący w wielu przypadkach brak dostatecznych kwalifikacji pracowników oraz brak znajomości zasad BHP lub ich lekceważenie.

Fakt występowania zwiększonego zagrożenia znalazł odbicie w przepisach i normach dotyczących instalacji elektrycznych użytkowanych na terenie budowy. Przedstawione w dalszej części akty prawne i normy dotyczą bezpośrednio lub pośrednio bezpieczeństwa pracy na budowie związanego z użytkowaniem lub obecnością sieci, urządzeń i instalacji elektrycznych. W większości przypadków elektrycy uczestniczą w realizacji obiektów jako podwykonawcy i wtedy mamy do czynienia jedynie z kierowaniem robotami, a kierownikiem budowy jest specjalista z branży budowlanej. Nie zwalnia to jednak kierownika robót elektrycznych z obowiązku znajomości przepisów i norm związanych z realizacją procesów budowlanych. W wielu przypadkach musi on być również doradcą kierownika budowy w zakresie związanym ze swoją specjalnością. Ponadto elektryk bywa kierownikiem budowy w przypadku kubaturowych obiektów energetycznych, a zawsze przy budowie linii napowietrznych i kablowych.

Realizacji obiektów budowlanych, w tym liniowych, dotyczą ustawy:

• ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (aktualizowany na bieżąco tekst ustawy jest dostępny na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego) [1];
• ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity jest dostępny na stronie Kancelarii Sejmu RP) [2];
• ustawa z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne [3].

Ustawy określają jedynie zasadnicze ramy prawne. Bliższego omówienia wymagają natomiast akty wykonawcze oraz przywołane w nich Polskie Normy.

W Rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy[4] poza szeregiem zaleceń dotyczących przede wszystkim stałych stanowisk w zakładach pracy na uwagę zasługuje paragraf, który bezpośrednio wiąże się z miejscami pracy na terenie budowy. Dla osób zatrudnionych na budowie jej teren jest ich „zakładem pracy", o którym mowa w §10 tego rozporządzenia:
§10.1. We wszystkich miejscach na terenie zakładu pracy, w których mogą przebywać pracownicy, pracodawca jest obowiązany zapewnić oświetlenie elektryczne w porze nocnej lub jeżeli oświetlenie dzienne jest niewystarczające. Wymagania dotyczące oświetlenia określają Polskie Normy;
§10.2. Instalacje i urządzenia elektryczne powinny być tak wykonane i eksploatowane, aby nie narażały pracowników na porażenie prądem elektrycznym, przepięcia atmosferyczne, szkodliwe oddziaływanie pól elektromagnetycznych oraz nie stanowiły zagrożenia pożarowego, wybuchowego i nie powodowały innych szkodliwych skutków.

(...)

mgr inż. Janusz Strzyżewski

Pełna wersja artykułu w EI 10/2014 do zakupu na portalu www.e-czasopismo.pl oraz www.magazyn-online.com