Selektywność zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych

Szczegóły

Nadrzędna kategoria: Artykuły

Opublikowano: środa, 25, czerwiec 2014 23:58

Współczesne instalacje elektryczne wyposaża się w różnego rodzaju zabezpieczenia, do których należą bezpieczniki i wyłączniki nadprądowe oraz różnicowoprądowe. Aby instalacja działała poprawnie, a zainstalowane zabezpieczenia były skuteczne, należy zapewnić selektywne ich działanie, zwane inaczej działaniem wybiórczym. Wówczas zamiast o selektywności mówi się o wybiórczości działania zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych.

Selektywność działania zabezpieczeń polega na takim ich doborze, że w przypadku uszkodzenia jednego z obwodów instalacji zadziała tylko to zabezpieczenie, które znajduje się najbliżej miejsca uszkodzenia w kierunku źródła zasilania, przy czym zachowana pozostaje ciągłość działania pozostałych nieuszkodzonych obwodów instalacji elektrycznej.

W przypadku gdy urządzenia zabezpieczające połączone są szeregowo, selektywne ich działanie jest możliwe tylko wtedy, gdy ich charakterystyki czasowo- prądowe nie przecinają się ani nie mają wspólnych obszarów działania. Charakterystyki te są podawane przez producentów urządzeń zabezpieczających. Porównując charakterystyki urządzeń zabezpieczających połączonych szeregowo, można określić granicę selektywności.

Rozróżnia się wybiórczość całkowitą lub częściową. Wybiórczość całkowita oznacza, że zabezpieczenia działają selektywnie w każdej sytuacji, tj. również przy największym spodziewanym prądzie zwarciowym, a także przy niekorzystnym zbiegu odchyłek wartości ich parametrów. Wybiórczość częściowa zachodzi, gdy zabezpieczenia działają selektywnie dla przeważającej części zakłóceń. W tym przypadku świadomie rezygnuje się z wybiórczości przy zakłóceniach o małym prawdopodobieństwie.

Z punktu widzenia selektywności działania rozróżnia się następujące zasadnicze kombinacje współpracujących ze sobą zabezpieczeń:

• wyłącznik – wyłącznik;
• bezpiecznik – wyłącznik;
• bezpiecznik – bezpiecznik.

Rys. 1. Układy połączeń i charakterystyki czasowo-prądowe zabezpieczeń przetężeniowych spełniających warunek selektywności działania

Zapewnienie selektywności działania zabezpieczeń jest najprostsze do spełnienia w układzie bezpiecznik – bezpiecznik (rys. 1). Wynika to z faktu, że współpracujące ze sobą zabezpieczenia mają charakterystyki czasowo-prądowe zależne o zbliżonym przebiegu. Niekiedy – w szczególności przy dużych wartościach prądów zwarciowych – niewystarczających dla zapewnienia selektywności jest stosowanie zabezpieczeń o jeden stopień wyższych. Dlatego, aby zapewnić selektywność w układzie bezpiecznik – bezpiecznik należy przyjąć, że iloraz prądów znamionowych kolejnych bezpieczników tego samego typu (połączonych szeregowo) powinien być co najmniej równy 1,6. Oznacza to, że jeśli jeden z bezpieczników jest wykonany na prąd 20 A, to drugi należy użyć na prąd 1,6 razy większy, czyli 35 A.

(...)

Robert Gabrysiak

Pełna wersja artykułu w EI 06/2014 do zakupu na portalu www.e-czasopismo.pl orazwww.magazyn-online.com